Karabiners als de ruggengraat van het veilig werken op hoogte – Deel 2

Certificering

Maar in dit artikel gaan we dus wat verder in op cijfers en letters die op een karabiner horen te staan. Daarbij houden we de focus op Europese normen en de CE markering. Want niet iedere karabiner die je zomaar ergens tegenkomt hoeft veilig te zijn. Het allereerste advies is dan ook wanneer je iets in je handen krijgt en je vertrouwt het niet (dat geldt voor alle materialen natuurlijk) kijk dan wat je kunt uitvinden over dat materiaal. Ik kom later nog kort terug op wat voor stappen je in korte tijd kunt nemen.

CE Markering

Het makkelijkste uit te leggen is de CE markering die op ieder product dat in Europa verkocht wordt dient te staan. Wil een fabrikant dus een nieuw product in Europa op de markt brengen dan dient hij dit product door een bevoegde instantie te laten testen. Haal je dit label binnen dan betekent het dat je product aan de absolute minimumeisen van een bepaalde productgroep voldoet. Een leuk voorbeeld vind ik altijd dat van een helm. De Petzl Vertex helm heeft een CE markering. Maar de Bob de Bouwer speelgoed helm van je zoon of dochter ook. En hoewel je ook best in de zandbak kunt spelen met een Vertex helm op je hoofd (daargelaten dat hij te groot zal zijn) kan je echt niet de bouwplaats oplopen met een Bob de bouwer speelgoedhelm. De speelgoedhelm voldoet aan de minimale Europese eisen voor speelgoed. De Vertex helm aan minimale eisen voor persoonlijke beschermingsmiddelen in deze categorie.

Op ieder product staat dus CE met daarachter doorgaans nog vier cijfers. Die cijfers zijn de code van de instantie die het CE label heeft afgegeven. Daar zijn er nogal wat van De TÜV is een voorbeeld van een hele bekende instantie waar de meesten wel eens van gehoord zullen hebben. De volledige lijst kun je terugvinden op deze website https://ec.europa.eu/growth/tools-databases/nando/index.cfm?fuseaction=notifiedbody.main

EN362 en EN12275

Onder Europese regulering zijn er twee EN standaarden voor karabiners. EN362 is de standaard die in de industrie wordt gehanteerd. EN12275 is de standaard die in het sportklimmen wordt gehanteerd. Een eerste kleine verschil is dat bij EN362 niet wordt gesproken over ‘karabiners’ maar over ‘connectors’. Uiteraard voorkomend uit de gedachte dat in de industrie een karabiner vaker gebruikt wordt om niet enkel primair een persoon aan een punt vast te zetten maar ook om hele constructies voor bijvoorbeeld reddingen mee op te bouwen.

EN362

Connectors: openable device used to connect components in a PPE system, which enables users to assemble a system in order to link themselves directly or indirectly to an anchor.

EN12275

Carabiner: an openable device, which enables a mountaineer to link themselves directly or indirectly to an anchor or to connect pieces of equipment. In the standards the generic term connector is used to include items that are not carabiners, but do a similar job, i.e. the quicklink or maillon rapide.

In volgende delen van de standaard worden veiligheids vereisten besproken. Manieren waarop een karabinersluiting dient te werken. En niet in het minste de manieren waarop de sterkte getest dient te worden met een bijbehorende tabel voor de minimum vereisten.

Een belangrijk gegeven om nog mee te nemen is dat beide standaarden elkaar niet persé excluderen. Een karabiner die volgens de EN12275 standaard is gecertificeerd is net zo sterk of sterker. Als jij in jouw risico inventarisatie opneemt dat jij voor dit gebruiksdoel bewust een EN12275 karabiner gebruikt dan is dat prima.

Vage Sh*t

Wat nou te doen als je materiaal in handen krijgt dat je niet vertrouwt? Op Ebay, Amazon en ook een hele hoop vage en minder bekende webshops worden karabiners verkocht. Er kunnen goede tussen zitten maar ook waar je nog niet je sleutels aan wil hangen. Er is zelfs ook veel namaak in omloop dus primaire raad is dan ook om altijd bij een reputabele winkel je spullen aan te schaffen. Die krijgen direct de spullen van de fabrikant dus dat zit altijd goed. Maar oké, er zit niks in de buurt, geen voorraad bij je favoriete winkel, de prijs is gewoon heel goed of om wat voor reden dan ook heb je onbekend materiaal in handen.

Voelen

Het is altijd wijs om eens even goed alle te proberen. Kan je het materiaal niet zomaar buigen. Werkt de sluiting goed. Voelt het veermechanisme bij solide aan. En bij een dual of triple action ook de veer van het sluitmechanisme. Klikt de gate vanuit alle posities automatisch helemaal dicht. Kan je met je nagel de coating eraf krabben (dan is het namelijk geen anodisatie maar bijv. verf)

CE Markering

Om te beginnen moet er natuurlijk een CE markering op staan. Is dat het geval dan kun je controleren hoe dat er uit ziet. Hier een paar hulpmiddelen. De basisgedachte is grofweg dat als je beide halve cirkels doortrekt dat die hele cirkels dan netjes overlappen tot een liggende 8. Is dat het geval dan zit je goed. Maar het is niet per definitie helemaal foute boel als het net iets anders is. Dat maakt het lastig maar de stelregel blijft staan. Een aantal chinese bedrijven gebruiken bijvoorbeeld een CE logo dat heel erg lijkt op het europese, zoals het tweede voorbeeld in de eerste afbeelding. Maar in dit geval betekent het “China Export” ofwel, Made in China. En verder niks. Dus, onbekend merk met een verkeerd CE logo? Niet gebruiken. Bekend/groot merk van een betrouwbare winkel met een marginaal afwijkend CE logo? Dat zit wel goed.

CE instantie

Dan zijn er nog de 4 cijfers achter de CE markering die aangeven welke instantie het materiaal heeft gekeurd. Een namaakproduct kan een perfecte CE markering hebben en 4 cijfers erachter. Maar als de vervalser gewoon maar een paar nummers heeft gekozen dan kan het dus zijn dat op jouw klimmateriaal een instantie staat die enkel speelgoed certificeert. Dan zou je nog kunnen navragen bij de instantie zelf of het kan dat ze toch ergens wat klimmateriaal hebben gecertificeerd, maar waarschijnlijk is het foute boel. Gebruik die lijst van eerder om de instantie op te zoeken. https://ec.europa.eu/growth/tools-databases/nando/index.cfm?fuseaction=notifiedbody.main

Andere info

Dan moet er op een karabiner nog veel meer informatie staan zoals de EN regels voorschrijven. De naam van de fabrikant, een type of modelnummer, breeksterktes en een referentie naar de handleiding.

Conclusie

Er zit nog best wat werk achter voor een fabrikant voordat die zijn materiaal op de markt mag brengen. Certificeringen en normen waarvoor het ter keuring bij een instantie moet komen. Het hele proces van ontwerp tot markt kost dus best wat geld. Gelukkig gaat een model dan vaak vele jaren mee. Het zal niet snel voorkomen dat je in Nederland materiaal in handen krijgt dat niet aan Europese normen voldoet. Maar toch is het altijd slim om de basis info over waar een karabiner aan moet voldoen in je achterhoofd te houden.